Erken emeklilikte yeni dönem: SGK’nın yeni uygulaması kimleri etkileyecek?

SGK, Yıpranma Hakkı Uygulamasında Meslek Kodu Kısıtlaması Getirdi

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), halk arasında ”yıpranma hakkı” olarak bilinen ve bazı meslek gruplarında erken emeklilik avantajı sağlayan fiili hizmet süresi zammı uygulamasında önemli bir adım attı. Kurum, geçtiğimiz hafta yaptığı duyuru ile bazı meslek kodlarına kısıtlama getirileceğini duyurdu. Peki, bu uygulama ne anlama geliyor? Yıpranma hakkı kaldırıldı mı?

Habertürk yazarı Ahmet Kıvanç, bugünkü köşe yazısında bu sorulara cevap arayarak, yeni uygulamanın detaylarını paylaştı.

”5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda sayılan ağır ve tehlikeli mesleklerde çalışılan sürelere prim günü ilave ediliyor. Buna ”fiili hizmet süresi zammı” deniliyor. Halk arasında ise ”yıpranma hakkı” olarak biliniyor. Bu şekilde ilave edilen prim günleri emekli aylıklarını artırıyor. Mesleklerine göre farklı sürelerde erken emeklilik hakkı elde ediliyor.

SGK’nın duyurusuna geçmeden önce kimlerin nasıl yararlandığına ilişkin genel bilgi verelim. Çalışılan her 360 güne karşılık 60 gün ilave edilen meslekler şunlar:

  • Kurşun ve arsenik işleri
  • Cam fabrika ve atölyeleri
  • Çimento fabrikaları
  • Kok fabrikalarıyla termik santraller
  • Alüminyum fabrikaları
  • Döküm fabrikaları
  • İtfaiye ve yangın söndürme işleri
  • İnsan sağlığına ilişkin işler

Çalışılan her 360 güne karşılık 90 gün ilave edilen meslekler ise şunlar:

  • Cıva üretimi işleri sanayii
  • Demir ve çelik fabrikaları
  • Asit üretimi yapan fabrika ve atölyeler
  • Radyoaktif ve radyoiyonizan maddelerle yapılan işler
  • Türk Silahlı Kuvvetleri, Emniyet ve polis mesleği ile Milli İstihbarat Teşkilatı
  • Basın ve gazetecilik mesleği, TRT
  • Milletvekilleri, cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar
  • Ceza infaz kurumu çalışanları

Yer altı işlerinde çalışanların her 360 günlük çalışma sürelerine ise 180 gün ekleniyor. Eklenen süre asker, polis ve MİT mensuplarında 8 yılı, diğer mesleklerde ise 5 yılı aşmıyor. Bu sürelerin yarısı yaş hadlerinden indiriliyor. Ancak, indirilecek süre 3 yılı aşamıyor. Yıpranma hakkından yararlananlardan asker, polis, MİT personeli, milletvekili, cumhurbaşkanı yardımcısı veya bakanlar en fazla 3 yıla kadar, diğer meslek mensupları ise en fazla 2,5 yıla kadar erken emekli olabiliyorlar.

Erken emekli olabilmek için söz konusu mesleklerde en az 3600 günün tamamlanması gerekiyor.

Mayıs Ayından İtibaren Verilen Beyannamelerde Meslek Kodu Kısıtlaması

Kurallarda herhangi bir değişiklik olmamakla birlikte, uygulamada bazı sorunlar yaşanmaktadır. SGK’nın yayımladığı duyuruya göre, iş yerlerince yapılan hizmet bildirimlerinde bazı meslek kodlarının kısıtlamaya tabi tutulacağı belirtilmiştir.

Nisan 2025 dönemine ait hizmet bildirimlerinden itibaren, kısıtlanan meslek kodlarından iş yerleri tarafından SGK’ya hizmet bildirimi yapılamayacak ve işin risklerine maruz kalmayacağı belirlenen durumlarda hata mesajı alacaklardır. Nisan ayından itibaren meslek kodu kısıtlaması uygulanacaktır.

Yapılan işin riskine maruz kalan ancak meslek kodu girişi hatalı bildirilenlerin düzeltmeleri gerekmektedir. İşverenler, FHSZ’ye tabi çalışanların bildirimlerini düzelteceklerdir.

Neden Meslek Kodu Kısıtlamasına Gidildi?

SGK tarafından belirlenen kısıtlanan meslek kodları, FHSZ kapsamında olmayan meslekleri içermektedir. Ancak, gerçekte FHSZ kapsamında olan bazı meslek kodlarından yanlış bildirimler yapıldığı tespit edilmiştir.

Örneğin, şoförlük mesleği FHSZ kapsamında değildir ancak yangın söndürme işinde çalışan bir itfaiye şoförü bu kapsamdadır. Dolayısıyla, doğru meslek kodu girilmesi önemlidir.

Related Posts

14 günlük memur maaş farkı 2025 ne zaman yatacak? Memur maaş farkı ödeme tarihleri ne zaman?

Haziran ayı enflasyonu 1.37 olarak açıklanırken bu yılın geride kalan 6 aylık enflasyon rakamı belli oldu. Enflasyona göre memur, emekli ve memur emeklisi zamları belli oldu. Peki, 14 günlük memur maaş farkı 2025 ne zaman yatacak? Memur maaş farkı ödeme tarihleri ne zaman?

Küresel piyasalar haftaya satış baskısıyla başladı (07 Temmuz 2025)

ABD yönetiminin uyguladığı korumacı politikaların ekonomi ve ticaret üzerindeki olası etkilerine yönelik endişeler devam ediyor. Küresel çapta başta tarifeler olmak üzere birçok belirsizlik unsuru mevcutken, ABD Başkanı Donald Trump’ın sık değişen …

ATM’ye para yatırma limitleri güncellendi: Banka banka yeni sınırlar belli oldu

2025 itibarıyla ATM’den para yatırma işlemleri için bankaların belirlediği yeni limitler belli oldu. İki banka 185 bin TL ile zirveye çıkarken, bazı bankalarda bu rakam 2 bin 500 TL’ye kadar geriledi. İşlem öncesi limitleri kontrol etmek, ek ücretlerle karşılaşmamak için önem taşıyor. İşte 2025 yılı bankaların güncel para yatırma limitleri…

Bakan Bayraktar Açıkladı: Destekler 600 Milyar TL’ye Ulaştı

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, elektrik ve doğalgaz faturalarında uygulanan desteklerde yeni bir döneme geçildiğini duyurdu. Bakan Bayraktar, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, emekliler ve dar gelirli …

Direne direne yüzde 93 zam aldılar: 73 bin lira maaş, 20 bin lira eğitim parası, 30 bin lira sosyal hak ödemesi

DYO Boya Fabrikaları A.Ş.’de 43 günlük direniş işçilerin kazanımı ile sonuçlandı. İşverenle sendika anlaştı ve işçilerin istediği oranda zam öngören Toplu İş Sözleşmesi (TİS) imzalandı. Anlaşma, işçilerin ücretlerinde dikkat çekici bir artış …

Merkez’in rezervleri eridi: 4 haftanın en düşüğü

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) toplam rezervleri, 27 Haziran ile sona eren haftada 155,7 milyar dolardan 154,4 milyar dolara gerileyerek, son 4 haftanın en düşük seviyesine indi. TCMB haftalık verilerine göre, döviz rezervleri altı …